Interpersoonlijke Relaties in het Onderwijs

Multiculturele klassen / Diversiteit

Ook binnen één land zijn verschillende culturen aanwezig en ook tussen deze culturen zijn verschillen te vinden in hoe de relaties met de leerkracht wordt ervaren. Uit het onderzoek van den Brok e.a. (2009) komt naar voren dat Nederlandse leerlingen minder gezag ervaren vanuit de leerkracht dan andere etnische groepen zoals Turkse en Surinaamse leerlingen. Marokkaanse leerlingen ervaarden het meeste gezag. Ook op de dimensie nabijheid zijn verschillen te vinden. Zo ervaren Surinaamse leerlingen meer nabijheid van hun leerkracht dan alle andere etnische groepen die in hun onderzoek waren meegenomen.

Als we alle literatuur dat over multiculturele klassen en interpersoonlijke relaties gaat vergelijken, kunnen we een verklaring vinden voor waarom er verschillen te vinden zijn tussen hoe leerlingen van verschillende culturele achtergronden hun relatie met de leerkracht ervaren. Deze verklaring lijkt overeen te komen met hoe leerlingen in andere landen relaties met hun leerkracht ervaren. Leerlingen van wie hun familie namelijk uit een land komt met een collectivistische cultuur waar de machtsafstand groter is ervaren meer gezag (Aziatische landen, Marokko). Leerlingen van wie hun familie uit een land komt met een zeer directe en collectivistische cultuur ervaren meer nabijheid (Latijns-Amerikaanse landen).

Ondanks het feit dat leerlingen van verschillende culturen in een multiculturele klas van dezelfde leerkracht les krijgen, ervaren deze leerlingen de relatie met hun leerkracht verschillend. Dit zou kunnen komen doordat deze leerlingen in de les onbewust gedrag tonen die hun behoeften naar voren laten komen over hoe zij onderwezen willen worden. Ter illustratie:

Een leerling wiens familie afkomstig is uit Suriname komt vaker naar de leerkracht toe om hem te complimenteren over de les waardoor de leerkracht sneller een positief gesprek aangaat met deze leerling.

Een leerling wiens familie uit Marokko afkomstig is roept sneller door de klas om een antwoord te geven waardoor de leerkracht meer gezag zou moeten tonen naar deze leerling om hetzelfde gedrag (steek je vinger omhoog als je iets wilt zeggen) uit te lokken.

den Brok, P., & Levy, J. (2005). Teacher–student relationships in multicultural classes: Reviewing the past, preparing the future. International Journal of Educational Research43(1-2), 72-88.

Den Brok, P., Wubbels, T., Veldman, I., & Van Tartwijk, J. (2009). Perceived teacher-student interpersonal relationships in Dutch multi-ethnic classes. Educational Research and Evaluation15(2), 119-135.

den Brok, P.J., Wubbels, Th., van Tartwijk, J.W.F. & Veldman, I. (2010). Relatie leraar-leerling is extra belangrijk in multiculturele klas: Blijf kalm en straal rust uit. Didactief, 40 (10), (pp. 18-19) (2 p.).